The Competitive Ones

Why greed is evolving as a natural thing and a virtue in modern societies.

«Obviously if all we had was a competitive side, we would be killing each other over a piece of fruit. But, that does not mean that being competitive is purely a bad thing.

Our competitive nature is one aspect of us that helps us survive and thrive. It is what makes us want to invent things and be better than we are, constantly wanting to improve ourselves.»

Obviously, the only thing restricting us from killing eachother is laws, not common sense or critical thinking. It sucks ass to get caught for murder, except if it’s accompanied by the sound of drums and bells..

Why it is a bad thing rather for a humane society? The competitive nature of animals doesn’t include any sense of greed, but the unwritten law of the unconscious nature of the animal, the «food chain» law that is, the survival instincts that persist as it is the only mechanism of living in the animal kingdom/society.

In a human society it must be stated that the «homo sapiens» is rather in an advantage since he broke free of the unconscious state of mind, living now out of the food chain. Even exploiting not only the natural order of things, but abusing even himself in that respect, contradictory to a conscious or wise proclamatory that he is in fact something more, better and wiser («homo sapiens equals to «wise man»).
Thus the exploit of any kind is inhumane, not just unwise and against any kind of logic and reason. Further more it obscures reality to a hallucinating state, not de profundis in any case, because it obstructs the natural evolution of animals and nature as a whole.

If all man has to offer to a civilization of the unconscious is he’s stupidity of applying the same unhuman reasons as a system, then «homo sapiens» it is not. The so-called competitive nature enhances only greed within the oblivious and conformist man and not to excel in creative thinking so to help evolve as a specie that overcome the unconscious state of animals first. The competitive nature with the intelligent aspect of it produces excuses that come from the hunger to sustain the staff ones posses, as possession has become the only virtue for the specie that, now, under a conscious state of mind needs a purpose to live, but not evolve furthermore.

Expanding thoughts on troubling times. Why is everyone so desperate for love and proclaim the aspects of it? Who of us understands «love» in such a profound manner that he preaches it in the cracks between hate, war, money, greed, peace and humanity? If everyone has such a clear grasp of the meaning, then the result doesn’t seem similar the least. There has never been a specie in this planet to kill so many, and have so much blood in his hand other than human. Excusing ourselves in an unconscious state, doesn’t practical apply to the conscious state inside of us. All the beautiful lies expand the inner misery, people living quiet lives of desperation dependent on drugs like voting, buying and consuming, finding «purposes» and activities. Thinking is doing something, that is something weird for you.

So, ask all the people these questions…»what would you do if you had infinite money?». Isn’t it troubling to know that 90% of the people would want to do something else than what they actually forced to do? If forced, are they actually happy or in despair? That is a hypothesis of course, nevertheless we know the facts of human history. WWI was welcomed with applause and happiness, a purpose, something to do, to get out of despair and boredom. By the end of it more than 10 million dead and an unpresidential social destruction, on cities, human lives, moral and critical thinking. The problems this «solution» brought up were even more and even gave birth to what we call «diplomacy» as a profession now. Through diplomacy now all wars are valid but anyone can say his opinion against it. That’s because nobody cares since it is something that was decided by law and diplomacy. So we all conform for the good of the «commonwealth» and societies evolve under the same sun by hallucinating and we sleep ourselves in the rhetoric of greed. Everything that helps us become humanly inhumane.

Αυξάνεται η γνώση μας αλλά όχι και η σοφία μας.
Όσο προχωράμε προς το μέλλον αυτή θα είναι η κατάσταση. Θα αυξάνεται η γνώση μας και θα εφαρμόζεται απο επιστημονικά επιτεύγματα τα οποία θα έχουν τεχνολογική εφαρμογή τα οποία θα χρησιμοποιούνται απο το καπιταλιστικό σύστημα μέσω της βιομηχανικής οδού. Αυτό σημαίνει αυτοματοποίηση το οποίο ισοδυναμή με σταδιακή και μόνιμη αύξηση ανεργείας.

Αυτό σημαίνει κοινωνικίο αναβρασμό γιατί ως γνωστό η ανεγκέφαλη πλειοψηφία έμαθε να σκέφτονται άλλοι για αυτή και τώρα διώκεται απο τον φόβο οτι η χανούμισα θα διωχτεί απο το χαρέμι, οπότε ως λύση δεν είναι η σκέψη πάλι, αλλά ο αγώνας. Μπορεί έτσι το καζάνι που βράζει να φανεί οτι απελευθερώνει κρίσιμη ενέργεια/οργή, αλλά όχι ανισότητα. Αυτοί οι αγώνες διατηρούν την ανισότητα καθώς το σύστημα στηρίζεται στην μαζική βλακεία, εξαρτιέται απο αυτή.

The first and last r-evolution happened thousand of years ago and it wasn’t our own doing. It was a natural thing as universe has no laws than the ones we make for it, but yet we should consider that the universe, since we come from it as we are created by it with the same materials as the universe itself, is trying to understand itself. Not a purpose but only inner workings of understanding and awakening. So all this meaningles economics and politics is doing, is nothing more than keep us occupied away from thought and evolution, rather to it. We coming out of reality, not at presence with it.

Stupidity grows exponential and has a PhD to prove it in many cases, all reason is forsaken, Socrates, Aristotle, Diogenes, they all were rejected from their societies whom they strive to help become more intelligent and humane. The human greed and stupidity choose every time the easy way, not the thinking one, not the wise one, because to become wise demands brain cells and we all sold ours when we entered the educational system and the social structures of conformity.

 There is no game of suffering that can provide comfort. That’s why we are so dependent on drugs. One pain will make you forget the other, but that doesn’t mean the old pain was resolved. It is there, hiding behind the new one. So problems accumulate, stuck on top of the other and we choose to ignore them. The willingly blindfold innocent sadists.

Ρέκβιεμ για έναν ανεξάρτητο διανοητή

Ποιοι παράγοντες πρέπει να συνεργήσουν, ώστε να δημιουργηθεί ένας ανεξάρτητος διανοητής;.

 

Το κείμενο του JOEL WHITEBOOK αποτελεί τμήμα μεγάλου άρθρου του με τίτλο Requiem for a Selbstdenker: Cornelius Castoriadis, 1>22 1997, στο αμερικανικό περιοδικό Constellations (Inlcnhiiion.ilJournal ol Critical and Democratic Theory), τόμος Γ’ τ.2, Ιούνιος 1998. Είχε επίσης περιληφθεί στο αφιέρωμα Έλληνας, Ευρωπαίος και Παγκόσμιος.*

Ρέκβιεμ για έναν ανεξάρτητο διανοητή

Κείμενο: JOEL WHITEBOOK

Max Ernst, Οιδίπους, ελαιογραφία (1922).

Ποιοι παράγοντες πρέπει να συνεργήσουν, ώστε να δημιουργηθεί ένας ανεξάρτητος διανοητής; Αυτό το ερώτημα προβάλλει αμέσως, μόλις κοιτάξουμε τη μοναδική πορεία της ζωής και του έργου του Κορνηλίου Καστοριάδη, ο οποίος πέθανε στο Παρίσι, στις 26 Δεκεμβρίου 1997, σε ηλικία εβδομήντα πέντε ετών.

Πράγματι, ο Κορνήλιος Καστοριάδης μαζί με την Χάννα Άρεντ -με την οποία μπορούμε να τον συγκρίνουμε και κατά διάφορους άλλους τρόπους- είναι οι δύο επιφανείς Selbstdenker, οι δύο επιφανείς ανεξάρτητοι διανοητές της μεταπολεμικής εποχής. Πριν προχωρήσω όμως στο ερώτημα που έθεσα, θα ήθελα να σημειώσω ορισμένα σημαντικά δεδομένα της αξιοθαύμαστης πορείας του.

Ο Κορνήλιος Καστοριάδης έζησε επί πενήντα χρόνια στο Παρίσι, πόλη που περισσότερο από κάθε άλλη πόλη του κόσμου πλήττεται από παντός είδους μόδες. Κι όμως, όλα αυτά τα χρόνια, έμεινε αλώβητος από τα διάφορα «διανοητικά ρεύματα», τα οποία κατά διαστήματα ανθούσαν στη γαλλική πρωτεύουσα. Και κατόρθωσε να χαράξει μια πορεία που την κράτησε πάντα σταθερά προσανατολισμένη στα θεμελιώδη θεωρητικά και πολιτικά θέματα, πορεία που ακολούθησε τη δική της εσωτερική λογική και πέτυχε να φθάσει σε έναν αξιοθαύμαστο βαθμό συνοχής.

Αξίζει να υπενθυμίσω, επίσης, ότι μετά τον πόλεμο η γαλλική ιντελλιγκέντσια -σχεδόν χωρίς εξαίρεση- ήταν υποχείριο του Κομμουνιστικού Κόμματος και αναλωνόταν στην υπεράσπιση της Σοβιετικής Ένωσης. Την εποχή εκείνη ο Κορνήλιος Καστοριάδης, παρ’ ότι ήταν μέλος της Τετάρτης Διεθνούς, προχωρούσε περαιτέρω απορρίπτοντας και τις ίδιες τις τροτσκιστικές θέσεις.

Ήδη από τότε ο Κορνήλιος Καστοριάδης υποστήριζε ότι η Σοβιετική Ένωση δεν ήταν ένα εκφυλισμένο εργατικό κράτος -όπως συνέχιζαν να πιστεύουν οι τροτσκιστές- αλλά μια νέα μορφή ταξικής καταπίεσης. Ήδη από τότε, υποστήριζε ότι η Σοβιετική Ένωση είχε απογυμνωθεί από κάθε επαναστατικό στοιχείο. Εξ άλλου, είναι πολύ γνωστή η σαρκαστική του διατύπωση: «Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών: τέσσερεις λέξεις, τέσσερα ψεύδη^– ούτε ένωση, ούτε σοβιετική, ούτε σοσιαλιστική, ούτε δημοκρατία».

Επιστρέφω στο αρχικό μου ερώτημα: ποιοι παράγοντες πρέπει να συνεργήσουν, ώστε να δημιουργηθεί ένας απολύτως ανεξάρτητος διανοητής;

Θα επιχειρήσω τρεις υποθέσεις σχετικά με την ανυπέρβλητη ικανότητα του Καστοριάδη να διατηρήσει την ανεξαρτησία του για πενήντα ολόκληρα χρόνια.

ΠΡΩΤΗ ΥΠΟΘΕΣΗ. Η πορεία της ταύτισης. Ο Κορνήλιος Καστοριάδης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, τον Μάρτιο του 1922. Δύο μήνες μετά, εξ αιτίας της ελληνοτουρκικής σύγκρουσης στη Μικρά Ασία, η οικογένεια του εγκαταλείπει την Κωνσταντινούπολη -όπως έκαναν και πολλές άλλες οικογένειες ελληνικής καταγωγής- και εγκαθίσταται στην Αθήνα, όπου ο Κορνήλιος περνά τα νεανικά του χρόνια.

Σε ηλικία δεκατριών ετών, καταβροχθίζει ήδη τους μεγάλους Έλληνες φιλοσόφους. Τους διαβάζει στις εκδόσεις τσέπης που όλο και κάποια από αυτές έχει πάντοτε μαζί του. Κι αργότερα, όταν τον ακούει κανείς να διαβάζει τα δικά του κείμενα, δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία: ο Κορνήλιος ταυτίζεται με την ελληνική φιλοσοφική παράδοση. Τόσο οι ομιλίες, όσο και τα γραπτά του εκείνης της εποχής, είναι γεμάτα παραθέματα από την αρχαία ελληνική γραμματεία. Μάλιστα, ορισμένες φορές δίνει την εντύπωση ότι χρησιμοποιεί αυτά τα παραθέματα ως εγγυητές της αλήθειας των απόψεων του. Οι επικριτές του ισχυρίζονται πως πρόκειται για πομπώδη επιτήδευση. Εκείνοι που τον αγαπούν ξέρουν πως πρόκειται για τη γοητευτική ταύτιση ενός νέου με τους ήρωες του: τον Σωκράτη, τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη.

Πάντως, το σημαντικό είναι ότι η ταύτιση αυτή, όπως και τόσες άλλες -εν ολίγοις, η εμπιστοσύνη του στην πληθώρα και την ποιότητα των στοιχείων που είχε εσωτερικεύσει-, συνέβαλε πάρα πολύ στην ικανότητα του να διατηρεί την ανεξαρτησία του, παρά τις περιπέτειες και τις αντιξοότητες που του επεφύλαξε το εξωτερικό περιβάλλον.. Δεν επρόκειτο, δηλαδή, ούτε για υποτέλεια, ούτε για προσήλωση, ούτε για σχολαστική υποστήριξη της παράδοσης.

Σύμφωνα με τον Καστοριάδη, «είμαστε μεν προσδιορισμένοι από την παράδοση μας, όχι όμως υποδουλωμένοι σ’ αυτήν». Ο ίδιος άντλησε στοιχεία από την αρχαία ελληνική παράδοση, για να της ασκήσει κριτική και να την ξεπεράσει» με έναν πραγματικά ριζικό τρόπο. Έτσι, λοιπόν, απομακρύνθηκε από αυτήν, ενώ ταυτόχρονα την επεξεργαζόταν.

ΔΕΥΤΕΡΗ ΥΠΟΘΕΣΗ. Η παντοδυναμία. Ορισμένοι παρατηρούν – προσπαθώντας να αναδείξουν την παθολογία των ψυχαναλυτών και να δυσφημίσουν την ψυχανάλυση- ότι οι ψυχαναλυτές κατά κανόνα εστιάζουν την προσοχή τους στα προβλήματα που προκαλούν στους ίδιους προσωπικά τη μεγαλύτερη αναστάτωση. Η παρατήρηση αυτή ευσταθεί, μόνον εφόσον θεωρήσει κανείς ότι οι ψυχαναλυτές οφείλουν οι ίδιοι να είναι απαλλαγμένοι από ψυχολογικές δυσκολίες. Όμως θα προχωρήσω περισσότερο και θα ρωτήσω: οι άνθρωποι δεν είναι πιο δημιουργικοί, όταν επεξεργάζονται προβλήματα -όπως, λόγου χάριν, ο Φρόυντ με τα «οιδιπόδεια σχήματα» και ο Winnicot με τον «αποχωρισμό»- με τα οποία έχουν κάποια εσωτερική οικειότητα;

Το θέμα που βρίσκεται στο κέντρο των ψυχαναλυτικών θεωριών του Κορνηλίου είναι, σαφώς, η παντοδυναμία. Οποιοσδήποτε τον έχει ακούσει να παίζει πιάνο -η ερμηνευτική του γκάμα εκτεινόταν από το fortissimo στο fortissimo— θα έχει οπωσδήποτε αντιληφθεί ότι η αίσθηση της παντοδυναμίας ήταν δρώσα δύναμη στην προσωπικότητα του.

Η υπόθεση που κάνω είναι η ακόλουθη: η αίσθηση της παντοδυναμίας του Κορνηλίου συνέβαλε, χωρίς αμφιβολία, ιδίως στη νεότητα του, τόσο στη δυσκολία του να δουλεύει σε πολιτικές ομάδες όσο και στην ιδεολογική μαχητικότητα του. Όμως αυτή η αίσθηση παντοδυναμίας τον βοήθησε κιόλας να μπορεί να στέκεται μόνος. Να στέκεται μόνος -όταν πίστευε ότι εκείνος είχε δίκιο και οι άλλοι άδικο-, σε πολλές περιπτώσεις, στις οποίες άτομα πιο αδύναμα ασφαλώς θα είχαν υποκύψει στις πιέσεις της ομάδας.

ΤΡΙΤΗ ΥΠΟΘΕΣΗ. Η απόλυτη αίσθηση μιας θηριώδους ζωτικότητας. Αυτό το στοιχείο -θα το μείωνα, εάν το ονόμαζα απλώς «χαρά της ζωής»– ήταν ολοφάνερο σε οποιονδήποτε γνώριζε τον Κορνήλιο. Ήταν πράγματι φανερό πόσο μεγάλη ικανοποίηση έπαιρνε από τις απολαύσεις της ζωής το φαγητό, το κρασί, την παρέα, το χιούμορ, τη μουσική.

Είμαι σίγουρος ότι αυτές οι απολαύσεις λειτουργούσαν αντισταθμιστικά και τον βοηθούσαν να αντιμετωπίζει τις πολλές σκοτεινές περιόδους και τις απογοητεύσεις που εκ των πραγμάτων του επεφύλαξε η ζωή του. Θα πω επίσης ότι αυτή η θηριώδης ζωτικότητα ήταν περισσότερο από έκδηλη στους τρεις μήνες του απίστευτου αγώνα ζωής που έδωσε ο Κορνήλιος στο νοσοκομείο πριν πεθάνει.

Θα αναφέρω, τώρα, ένα περιστατικό για να σκιαγραφήσω αυτό το σημείο. Κάποιο βράδυ, φάγαμε μαζί με τον Κορνήλιο και τη σύζυγο του σ’ ένα ιταλικό εστιατόριο στο Greenwich Village. Ακούγοντας ότι η Ζωή και εγώ δεν θα παραγγείλουμε για πρώτο πιάτο μακαρόνια, μας κοίταξε με βλέμμα γεμάτο δυσπιστία και κατάπληξη και είπε: «το να πηγαίνεις σε ιταλικό εστιατόριο και να μην παραγγέλνεις μακαρόνια, είναι σαν να συναντάς τον Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ -τον οποίο θεωρούσε ως την πεμπτουσία της δημιουργίας- «και να μην του ζητήσεις να παίξει μια φούγκα». Με λίγα λόγια, εκτιμούσε τα «ταπεινά» πράγματα εξ ίσου με τα «υψηλά). Ήξερε πολύ καλά ότι ο διαχωρισμός είναι τεχνητός,

Καντίνσκι: Fugue

Ακολουθώντας το πνεύμα του Καστοριάδη, θα ολοκληρώσω αυτές τις σκέψεις σε ερωτηματικό τόνο. Δεδομένου ότι ήταν ένας από τους λίγους διανοητές που συνέχιζε να πιστεύει στην επανάσταση, οφείλουμε να αναρωτηθούμε:

Ι) Τι σημαίνει ο θάνατος του Καστοριάδη για εκείνους από εμάς, οι οποίοι δεχόμαστε μεν τη θέση του ότι η Ιστορία δεν τελειώνει με τη νεοτερικότητα και ότι οι μεγάλες αλλαγές -προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο- είναι ακόμη δυνατές, αλλά όμως δεν μπορούμε πλέον να δεχτούμε την ιδέα της επανάστασης;

II) Τι σημαίνει ο θάνατος του για εκείνους από εμάς, οι οποίοι υποψιαζόμαστε ότι η πίστη στην επανάσταση ενδεχομένως να αντιπροσωπεύει το τελευταίο κατάλοιπο μαγικής σκέψης μέσα στη θεωρία του, δηλαδή κάτι σαν από μηχανής θεός που θα μπορούσε να απελευθερώσει την ύπαρξη μας από τον πεπερασμένο χαρακτήρα της;

Προς αυτήν την κατεύθυνση, ο Hans Joas έχει διατυπώσει το κεντρικό ερώτημα για τους διανοητές της δικής μας γενιάς -οι οποίοι συμφωνούμε με το μεγαλύτερο τμήμα των θέσεων του Καστοριάδη, αλλά δεν μπορούμε πλέον να προσχωρήσουμε στην ιδέα της επανάστασης- ως εξής: «Πώς είναι δυνατόν να συνεχίζουμε να πιστεύουμε και να προσπαθούμε να πραγματοποιήσουμε το πρόταγμα της αυτονομίας, όταν ο μύθος της επανάστασης έχει πεθάνει;»

Όμως αυτό είναι ένα ερώτημα, το οποίο θα μας απασχολήσει -εμάς που θα συνεχίσουμε να επεξεργαζόμαστε την κληρονομιά αυτού του τιτάνα του πνεύματος, ενώ ολοκληρώνουμε την απίστευτα οδυνηρή, όπως έλεγε ο Φρόυντ, διαδικασία, του πένθους.

Πηγή: του Κορνήλιου Καστοριάδη, ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ -ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ – ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΤΕΤΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, εκδ. Πόλις

Ψυχαγωγία

Απο όσο γνωρίζω, καλέ μου φίλε, ψυχαγωγία σημαίνει αγωγή της ψυχής, δεν είναι? Στα αρχαία ελληνικά βέβαια και κάθε λογικός άνθρωπος γνωρίζει πως στην μοντέρνα εποχή μας αγνοούμε πλήρως το γεγονός της διαφορετικής κουλτούρας. Δεν υπάρχει απλά σε κάθε χώρα ή ήπειρο, υπάρχει και σε κάθε εποχή. Όλα αλλάζουν. Δεν υπάρχει στάσιμο και μόνιμο. Στάσιμο και μόνιμο μεταφράζεται ως καθαρή βλακεία.

Καθώς προσπαθούμε να κατανοήσουμε έννοιες δίχως αυτή την απλή παραδοχή, χανόμαστε στην μετάφραση. Χανόμαστε στο σύμπαν των άπειρων πιθανοτήτων και υποθέτουμε δίχως να σκεφτόμαστε, ακόμα περισσότερο επιταχύνουμε κι έτσι στο τέλος μουδιάζουμε και χάνουμε ακόμα και το εύρος των αισθήσεών μας και των συναισθημάτων μας.

Ακόμα περισσότερο δεν κατανοούμε τον όρο «ψυχή», παρόλα αυτά τον υιοθετούμε και εφαρμόζουμε όπου νομίζουμε πως έχουμε τα προνόμια να το κάνουμε. Η αγωγή έχει να κάνει με την ικανότητα της προόδου, της εξέλιξης, οπότε είναι απλή στην κατανόησή της. Οι φιλοσοφικές θεωρίες και ορισμοί δεν αρκούν για να εξηγήσουν την ψυχή και ο λόγος δεν είναι άλλος πως η Φιλοσοφία δολοφονήθηκε μεθοδικά απο την ανθρώπινη βλακεία που επικρατεί καθολικά και συνάδει με τα αποτελέσματα που βλέπουμε καθημερινά στον ανθρώπινο πολιτισμό.

Οι άνθρωποι ασχολούνται με ότι καταλαβαίνουν και αντιλαμβάνονται. Οτιδήποτε άλλο ανήκει για αυτούς στο περιθώριο και εκεί υποθέτουν οτι δεν υπάρχει πολιτισμός. Αυτός που βρίσκεται στην κόψη, στην άκρη, νομίζει πως αυτός που ισορροπεί είναι στην δική του θέση. Η οπτική του, περιορισμένη όπως είναι, φαντάζει πολύ λογική κι έτσι κάθε βήμα είναι καθοδικό κι ευχάριστο. Η πτώση, βλέπεις φίλε μου, δεν χρειάζεται προσπάθεια.

Η Γόνιμη Διαφωνία

Διαφωνία είναι όταν δύο άνθρωποι έχουν βάσιμες θεωρίες ή γεγονότα που έρχονται σε σύγκρουση. Συνήθως ποτέ δεν είναι αυτή η υπόθεση. Το σύνηθες είναι και οι δύο να στηρίζουν την άποψή τους σε κάποια τελειωμένη/παγιωμένη ιδεολογία που δεν επέτρεψε ποτέ στον εαυτό της να καλλιεργηθεί και εξελιχθεί γιατί, όπως κάθε ιδεολογία, έχει σκοπό να περιορίσει την σκέψη και τον ορίζοντα του υποβαλλόμενου σε αυτήν.

Η σοφιστεία, δημαγωγία, χειραγώγηση του κοινού και του ανθρώπου γενικότερα είναι μια αρχαία τεχνική. Ο άνθρωπος έμαθε να μιλάει και περιορίστηκε σε αυτό το περιβάλλον. Για τον άνθρωπο η ομιλία είναι ένα ακόμα πεδίο μάχης. Κάθε είδος χειραγώγησης της γλώσσας είναι μια άλλη μορφή βίας.

Αν ένας άνθρωπος θέλει να κτίσει πολιτισμό, πρέπει να συμπεριφερθεί πολιτισμένα. Αυτό σημαίνει την κατανόηση απο μέρους του πως ο εγκέφαλός του μπορεί να εκπαιδευτεί, να μάθει και όμοια του κάθε όντος σε αυτόν τον πλανήτη. Αυτή η προσπάθεια να βγεί εκτός φύσεως πρέπει να συμπεριλάβει την κατανόηση οτι θα γίνει αρμονικά με την φύση και όχι παρά αυτήν. Αυτή η παράμετρος, του πόσο εύπλαστος είναι ο εγκέφαλος στην διαμόρφωσή του, είναι κρίσιμη για την εξέλιξή του και το είδος και την μορφή του πολιτισμού που θέλει να δημιουργήσει.

Η λογική είναι ηθική και η ηθική λογική. Η παράνοια που επικρατεί αιώνες τώρα δεν είναι ένα τυχαίο γεγονός. Κάθε ζώο θα έβρισκε δύσκολο να προσαρμοστεί στους νέους κανόνες που πλέον θέτει η εγκεφαλική του δραστηριότητα. Όσο ο εγκέφαλος εξελίσσεται σε κάθε ζώο, είναι φυσικό να θέτονται νέοι κανόνες για αυτό. Το διανοητικό σύμπαν του διευρύνεται, όλα μεταφράζονται σε λέξεις και η προσωπική ικανότητα του όντος αποκτά νέες διαστάσεις.

Απο αυτό το ζώο εξαρτάται το πως θα χρησιμοποιήσει τις νέες ιδιότητές του και μόνο. Μπορεί κάλλιστα να απολέσει αυτή την ικανότητα αν ένα δυνατότερο ζώο τον πείσει για αυτό και έτσι να παραμείνει στην αρχέγονη υπόστασή του, ακόμα χειρότερα μένοντας πλέον ως υποχείριο της εξουσίας του άλλου επάνω του.

Η εξέλιξη των άναρχων ήχων του σε ομιλία, σε λέξεις και προτάσεις, του δίνουν την ικανότητα να συνεννοηθεί σε μια συγκεκριμένη διάσταση πλέον. Αυτή η εξέλιξη είναι ένα πρώτο βήμα, καθώς τίποτα δεν έχει αποδείξει πως η εξέλιξη στην φύση είναι ένα στάσιμο πράγμα. Αντίθετα διαφαίνεται ως νόμος του σύμπαντος η διαρκής εξέλιξη και συνέχεια των πραγμάτων κάτω απο διαφορετικές μορφές.

Σαν συνέχεια αυτής της εξέλιξης είναι η συζήτηση. Δύο όντα να συμμετέχουν σε ένα διάλογο, μοιραζόμενοι απόψεις και θέσεις, που στην περίπτωση που είναι βιώματα και όχι απλά φαντασιακά ή θεωρίες, μπορούν να έχουν άμεσα αποτελέσματα σε αυτήν. Ο Homo Sapiens, λανθασμένα ονομαζόμενος έτσι, δεν έχει φθάσει ακόμα σε αυτό το επίπεδο εξέλιξης. Υποθέτει, γνωρίζει, παγιώνει, δογματίζει, σκοτώνει, δολοφονεί και μοιάζει σαν μαϊμού που έχασε την μπανάνα της. Φόρεσε γραβάτα και τακούνια, φιλοσόφησε στο περιθώριο, ονειρεύτηκε στα κρυφά, διαλογίστηκε ως μόδα, επιβλήθηκε φανερά και γέμισε ψευδαισθήσεις τα φουσκωμένα του πνευμόνια. Ακόμα χτυπάει διανοητικά το στήθος του, τραβάει την γυναίκα απο τα μαλλιά και αυνανίζεται μιλώντας.

Όταν οι άνθρωποι μάθουν να διαφωνούν, θα μάθουν και να συζητούν. Θα μάθουν να βοηθούν ο ένας τον άλλο και να εξελίσσονται. Θα μάθουν να κατανοούν και να σκέφτονται, να ζούνε με την φύση και όχι παρά την φύση. Θα μάθουν την αγάπη και η ελευθερία δεν θα είναι δικαίωμα, ούτε καν λέξη καθώς το αυτονόητο δεν θα χρειάζεται να είναι αυτονόητο. Το αυτονόητο και το δικαίωμα είναι μια χρήσιμη ιδέα για τον βλάκα, που βρίσκεται σε ένα μεταβατικό στάδιο που αρνείται ή δεν θέλει να αντιληφθεί. Όποια και αν είναι η κατάληξή του λίγη σημασία θα έχει ή και τεράστια αλλά σίγουρα ο ίδιος δεν μάθει ποτέ.

«Η Άγνοια είναι Ευτυχία»

Ο ισχυρισμός είναι αληθείς και η απόδειξη του βρίσκεται στο αντίθετο άκρο.
Στην γνώση. Γιατί ξεκινώντας να σκέφτεσαι προβληματίζεσαι για τα συμβαίνοντα και το υπάρχον κοινωνικό μοντέλο και πολιτικό καθεστώς.
Η σκέψη θα σε αναγκάσει-ωθήσει να αναρωτηθείς, να διερευνήσεις και να είσαι πιο ανοιχτός και διαλλακτικός.

Νιώθω ιδιαίτερα χαρούμενος για αυτό το γεγονός που μου συμβαίνει προσωπικά και η ίδια ευτυχία είναι που με γεμίζει και κατάθλιψη. Ο λόγος είναι πως δεν μπορείς να μοιραστείς αυτήν χαρά με τους συνανθρώπους σου. Είναι σαν μυαλά ερμητικά κλειστά και απομονωμένα σε κάποια άλλη διάσταση. Πουλιά σε κελιά που δεν ξέρουν τι να κάνουν με τον εαυτό τους. Αυτή η ικανότητα δεν είναι μια εγωκεντρική δήλωση όσο δεν είναι και μια δήλωση ταπεινότητας. Θα έπρεπε να είναι αυτονόητο αλλά ας το εκφράσουμε με μια μεταφορά…ο Σούπερμαν είναι ξεχωριστός, ο Μπάτμαν όχι.

Η χειρότερη μορφή της άγνοιας είναι αυτή που νομίζει πως γνωρίζει τα πάντα. Εκεί, η συζήτηση είναι περιττή και άρα δεν υπάρχει μόρφωμα αλλά πέτρωμα. Επίσης εσύ γίνεσαι το εχθρικό αντικείμενο και στιγματίζεσαι για την αυθάδεια σου να κάνεις ερωτήσεις που έχουν διαμορφώσει το κατεστημένο των πολλών που θεωρείται πολιτισμός, ήθη ή έθιμα.

Στη πορεία και το άνοιγμα του εαυτού ενός ανθρώπινου όντος στην σκέψη ανοίγει η πόρτα της λογικής και πίσω απο αυτή το κατεστημένο που στήθηκε απο όλους μας αμφισβητείτε. Όλα αναθεωρούνται, ο Νταλί δείχνει την πραγματικότητα και η Αλίκη είσαι εσύ.

Οι πιο δημιουργικές-παραγωγικές στιγμές μου είναι όταν κάθομαι να φάω, όταν βρίσκομαι στην τουαλέτα και περισσότερο απο όλες η στιγμή που πέφτω για ύπνο. Το κοινό που έχουν βρίσκεται στο γεγονός πως είναι υποχρεωτικές (φυσικές ανάγκες) κι επίσης πως τις κάνω μόνος μου.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αποφεύγω πλέον σε μόνιμη βάση τους ανθρώπους, δεν θέλω να ξεχάσω την λογική ξανά όσο απελπιστικά μόνος κι αν χρειάζεται να μείνω. Κι όμως δεν μπορείς ως ανθρώπινο όν, μοιάζει εξίσου ως φυσική ανάγκη η ανθρώπινη επαφή, το μοίρασμα της ικανότητας του είδους μας να σκέπτεται. Η σκέψη μοιάζει σαν την ανακάλυψη του διαστημοπλοίου. Κοίτα σε πόσους πλανήτες μπορείς να πάς! Γιατί να κολλήσεις σε αυτό το δόγμα, σε εκείνη την ιδεολογία? Αν γνωρίζεις πως μπορείς να μάθεις, πάρε το τιμόνι στα χέρια σου και θα συμβεί.

Παρόλα αυτά επινοούμε τρόπους να την αποφεύγουμε και ο ιδιαίτερος ξεχωριστός μας τρόπος είναι η υποκρισία. Ίσως είναι μια άμυνα πιστεύοντας οτι ακόμα είμαστε ζώα ή κανίβαλοι, αρχέγονα όντα που ανταλλάξαμε τα ρόπαλα με γραβάτες, αλλά κάποια στιγμή θα ήταν καλό να σταματήσουμε να είμαστε ευγενικοί και να αποφασίσουμε να είμαστε ειλικρινείς.

Το κοινωνικό σύνδρομο της υποτέλειας πρέπει να αναγνωριστεί και να εξαφανισθεί. Δεν γνωρίζω αν εμείς ή κάποια ελίτ πιστεύει οτι κάποιος πρέπει να κρατάει τα χαλινάρια της μάζας, αλλά θεωρώ πως αργά ή γρήγορα, με οποιονδήποτε τρόπο, αφού ο άνθρωπος έφτασε σε αυτό το σημείο ως είδος, θα έρθει και η στιγμή που θα μάθει να σκέφτεται και να χρησιμοποιεί την λογική. Μας αρέσει να ορίζουμε αλλά όχι να γνωρίζουμε, λατρεύουμε να φοβόμαστε αντί να αγαπάμε, γι’ αυτό και η ιδιαίτερη έφεσή μας στην βία. Ο φόβος κρατάει το μίσος σφιχτά περιμένοντας την παραμικρή αφορμή, είναι δογματικός, διαθέτει ερμηνείες και ορισμούς, παραδόσεις και ιστορία. Κατανοεί τα πάντα εκτός απο την αγάπη γι’ αυτό και της έδωσε το πρόσωπο του χρήματος και του υλισμού κι έγινε κοινωνική σύμβαση, μεταλλάχτηκε σε ευτυχία, μια χαρούμενη ψευδαίσθηση μέχρι τον θάνατο.

Και για την μή κατανόησή μας του θανάτου (άρα και της ζωής) δημιουργήσαμε χαρούμενα ψέματα, μπαίνοντας έτσι σε μια πραγματική παραίσθηση περιμένοντας την κλεψύδρα μας να αδειάσει. Η αυτογνωσία είναι το μέγιστο αμάρτημα της εποχής του ανθρώπου. Πολεμήθηκε ιστορικά ασταμάτητα και ανελέητα και συνεχίζεται το κυνήγι των μαγισσών. Εφευρίσκομαι την χειραγώγηση των λέξεων  και κατηγοριοποιούμε τους πάντες και τα πάντα, γίναμε οι Βόγκον του Άνταμς θα έλεγα. Μοιάζουμε σαν τους ληστές που κάθε πιο εξελιγμένο χρηματοκιβώτιο που βγαίνει συλλαμβάνουμε νέους τρόπους να το ανοίξουμε, έτσι βλέπουμε την χειραγώγηση των άλλων δυστυχώς. Πλήρως ικανοί να μιλήσουμε αλλά όχι να συζητήσουμε. Δεν διαθέτουμε ακόμα την ικανότητα να συνυπάρχουμε, δεν κατανοούμε την συντροφικότητα αν δεν μπορούμε να την μετρήσουμε σε χρήματα και την συνύπαρξη οικονομικά.

Υπάρχει βέβαια πάντα και η περίπτωση όλα αυτά να είναι το παραλήρημα ενός μυαλού που έχει δεί πάρα πολλές ταινίες κι έχει διαβάσει πολλά βιβλία και σκέψεις άλλων ανθρώπων, παρά για ένα μυαλό που διαμορφώνει την πραγματική εικόνα και κατάσταση της ανθρώπινης κοινωνίας έως τώρα.

Επίσης μάλλον πρέπει να δηλώσω πως δεν είμαι ο Μπάτμαν? Για λόγους Copyright, δεν υπονοώ τίποτα. Εμ…

«Όταν συνηθίζεις το τέρας, αρχίζεις να του μοιάζεις.» ~Μ.Χατζιδάκης
Γι’ αυτό η τερατομορφία του συστήματός  μας μοιάζει τόσο οικεία.

Κοινοποιήστε:

Έχουμε την τάση, σε μόνιμη βάση, να εξιδανικεύουμε τα πάντα.
Το κάνουμε με την φιλοσοφία, την αγάπη, τους ανθρώπους και την κοινωνία.
Στην πραγματικότητα αυτές οι έννοιες είναι απελπιστικά απλές.
Όσο απλοί ήταν και άνθρωποι όπως ο Ιησούς ή ο Σωκράτης που ποτέ δεν είχαν περιουσίες και χρήματα. Πολύ απλά γιατί δεν είναι πραγματικά, δεν χρειάζονται για να ζήσεις ή για να συνειδητοποιήσεις γενικότερα την φύση σου.

Ένα απο τα βασικά σφάλματα της σημερινής κοινωνίας μας είναι το γεγονός πως θεωρεί οτι ονομάζοντας τα διάφορα φαινόμενα κι εξηγώντας τα, κατάφερε και να τα κατανοήσει. Τι είναι η βαρύτητα για παράδειγμα? «Στη φυσική, βαρύτητα ονομάζεται η ιδιότητα των υλικών σωμάτων να έλκουν άλλα υλικά σώματα.» μπλά μπλά μπλά κτλ. και πραγματικά δεν καταλαβαίνουμε το γιατί υπάρχει ή συμβαίνει. Επειδή ο ορισμός δόθηκε όμως προχωράμε δίχως ο καθένας μας να αναρωτιέται ποτέ.

Η εκπαίδευση και η κοινωνία γενικά σχεδιάστηκε με τον τρόπο που τώρα την έχουμε με βάση την Βιομηχανική «επανάσταση» όπως όλα δείχνουν. Σαν ένα εργοστάσιο παραγωγής μηχανών για κάποιον ανύπαρκτο λόγο ή που τουλάχιστον δεν υφίσταται πραγματικά στην φύση της ζωής. Έχω ακούσει άπειρες φορές στην μικρή ζωή μου την λέξη «ανάπτυξη» κι ακόμα μένω με την απορία ώς προς το τι ακριβώς σημαίνει. Ίσως κάποιος να μου δείξει στατιστικά για να επιχειρηματολογήσει πως ανέβηκε ο δείκτης της οικονομίας ή πως οι άνθρωποι ζούν περισσότερα χρόνια. Είναι θέμα ποσότητας πλέον, η ποιότητα της ζωής έχει εκμηδενιστεί και δείχνουμε να το έχουμε αποδεχτεί. Μάθαμε και διδαχτήκαμε να είμαστε παθητικοί.

Αιώνες τώρα, απο την απαρχή του ανθρώπινου πολιτισμού μόνο ολιγαρχικές κοινωνίες υπήρξαν με την εξαίρεση της Αθηναϊκής Δημοκρατίας. Δεν είναι τυχαίο φυσικά. Είναι ο δείκτης της ικανότητάς μας να κατανοούμε και να συνυπάρχουμε με οτιδήποτε γύρω μας. Απλά δεν μπορούμε και δεν προσπαθούμε, πάντα μιλώντας ως σύνολο καθώς το σύνολο είναι αυτό που διαμορφώνει πάντα το υπάρχον καθεστώς.

Ο λόγος που φτάσαμε σε αυτό το τέλμα ως κοινωνία είναι επειδή θεωρούμε την γνώση ώς κάτι βέβαιο, της προσδώσαμε μονιμότητα. Ο Πλάτωνας σε κάθε απογοήτευσή του άλλαζε και την αντίληψή του και αναθεωρούσε τις θεωρίες του. Αυτό είναι εξέλιξη και δεν περιλαμβάνει καμία αίσθηση μονιμότητας. Πρέπει να κατανοήσει ο νούς πως είναι αναγκαίο για την υγιεί εξέλιξή του να μένει ανοικτός. Δεν μπορούμε να αναθεωρήσουμε πλέον, κάτι σάπιο πρέπει να πεταχτεί. Κρατάμε στην αγκαλιά μας ένα αναχρονιστικό απαρχαιωμένο και απάνθρωπο σύστημα. Γιατί?

Tim Minchin · Occasional Address

Tim Minchin · Occasional Address.

 

 

“In darker days, I did a corporate gig at a conference for this big company who made and sold accounting software. In a bid, I presume, to inspire their salespeople to greater heights, they’d forked out 12 grand for an Inspirational Speaker who was this extreme sports dude who had had a couple of his limbs frozen off when he got stuck on a ledge on some mountain. It was weird. Software salespeople need to hear from someone who has had a long, successful and happy career in software sales, not from an overly-optimistic, ex-mountaineer. Some poor guy who arrived in the morning hoping to learn about better sales technique ended up going home worried about the blood flow to his extremities. It’s not inspirational – it’s confusing.

And if the mountain was meant to be a symbol of life’s challenges, and the loss of limbs a metaphor for sacrifice, the software guy’s not going to get it, is he? Cos he didn’t do an arts degree, did he? He should have. Arts degrees are awesome. And they help you find meaning where there is none. And let me assure you, there is none. Don’t go looking for it. Searching for meaning is like searching for a rhyme scheme in a cookbook: you won’t find it and you’ll bugger up your soufflé.

Point being, I’m not an inspirational speaker. I’ve never lost a limb on a mountainside, metaphorically or otherwise. And I’m certainly not here to give career advice, cos… well I’ve never really had what most would call a proper job.

However, I have had large groups of people listening to what I say for quite a few years now, and it’s given me an inflated sense of self-importance. So I will now – at the ripe old age of 38 – bestow upon you nine life lessons. To echo, of course, the 9 lessons and carols of the traditional Christmas service. Which are also a bit obscure.

You might find some of this stuff inspiring, you will find some of it boring, and you will definitely forget all of it within a week. And be warned, there will be lots of hokey similes, and obscure aphorisms which start well but end up not making sense.

So listen up, or you’ll get lost, like a blind man clapping in a pharmacy trying to echo-locate the contact lens fluid.

Here we go:

1. You Don’t Have To Have A Dream. 
Americans on talent shows always talk about their dreams. Fine, if you have something that you’ve always dreamed of, like, in your heart, go for it! After all, it’s something to do with your time… chasing a dream. And if it’s a big enough one, it’ll take you most of your life to achieve, so by the time you get to it and are staring into the abyss of the meaninglessness of your achievement, you’ll be almost dead so it won’t matter.

I never really had one of these big dreams. And so I advocate passionate dedication to the pursuit of short-term goals. Be micro-ambitious. Put your head down and work with pride on whatever is in front of you… you never know where you might end up. Just be aware that the next worthy pursuit will probably appear in your periphery. Which is why you should be careful of long-term dreams. If you focus too far in front of you, you won’t see the shiny thing out the corner of your eye. Right? Good. Advice. Metaphor. Look at me go.

2. Don’t Seek Happiness
Happiness is like an orgasm: if you think about it too much, it goes away. Keep busy and aim to make someone else happy, and you might find you get some as a side effect. We didn’t evolve to be constantly content. Contented Australophithecus Afarensis got eaten before passing on their genes.

3. Remember, It’s All Luck 
You are lucky to be here. You were incalculably lucky to be born, and incredibly lucky to be brought up by a nice family that helped you get educated and encouraged you to go to Uni. Or if you were born into a horrible family, that’s unlucky and you have my sympathy… but you were still lucky: lucky that you happened to be made of the sort of DNA that made the sort of brain which – when placed in a horrible childhood environment – would make decisions that meant you ended up, eventually, graduating Uni. Well done you, for dragging yourself up by the shoelaces, but you were lucky. You didn’t create the bit of you that dragged you up. They’re not even your shoelaces.

I suppose I worked hard to achieve whatever dubious achievements I’ve achieved … but I didn’t make the bit of me that works hard, any more than I made the bit of me that ate too many burgers instead of going to lectures while I was here at UWA.

Understanding that you can’t truly take credit for your successes, nor truly blame others for their failures will humble you and make you more compassionate.

Empathy is intuitive, but is also something you can work on, intellectually.

4. Exercise
I’m sorry, you pasty, pale, smoking philosophy grads, arching your eyebrows into a Cartesian curve as you watch the Human Movement mob winding their way through the miniature traffic cones of their existence: you are wrong and they are right. Well, you’re half right – you think, therefore you are… but also: you jog, therefore you sleep well, therefore you’re not overwhelmed by existential angst. You can’t be Kant, and you don’t want to be.

Play a sport, do yoga, pump iron, run… whatever… but take care of your body. You’re going to need it. Most of you mob are going to live to nearly a hundred, and even the poorest of you will achieve a level of wealth that most humans throughout history could not have dreamed of. And this long, luxurious life ahead of you is going to make you depressed!

But don’t despair! There is an inverse correlation between depression and exercise. Do it. Run, my beautiful intellectuals, run. And don’t smoke. Natch.

5. Be Hard On Your Opinions 
A famous bon mot asserts that opinions are like arse-holes, in that everyone has one. There is great wisdom in this… but I would add that opinions differ significantly from arse-holes, in that yours should be constantly and thoroughly examined.

We must think critically, and not just about the ideas of others. Be hard on your beliefs. Take them out onto the verandah and beat them with a cricket bat.
Be intellectually rigorous. Identify your biases, your prejudices, your privilege.

Most of society’s arguments are kept alive by a failure to acknowledge nuance. We tend to generate false dichotomies, then try to argue one point using two entirely different sets of assumptions, like two tennis players trying to win a match by hitting beautifully executed shots from either end of separate tennis courts.

By the way, while I have science and arts grads in front of me: please don’t make the mistake of thinking the arts and sciences are at odds with one another. That is a recent, stupid, and damaging idea. You don’t have to be unscientific to make beautiful art, to write beautiful things.

If you need proof: Twain, Adams, Vonnegut, McEwen, Sagan, Shakespeare, Dickens. For a start.

You don’t need to be superstitious to be a poet. You don’t need to hate GM technology to care about the beauty of the planet. You don’t have to claim a soul to promote compassion.

Science is not a body of knowledge nor a system of belief; it is just a term which describes humankind’s incremental acquisition of understanding through observation. Science is awesome.

The arts and sciences need to work together to improve how knowledge is communicated. The idea that many Australians – including our new PM and my distant cousin Nick – believe that the science of anthropogenic global warming is controversial, is a powerful indicator of the extent of our failure to communicate. The fact that 30% of this room just bristled is further evidence still. The fact that that bristling is more to do with politics than science is even more despairing.

6. Be a teacher.
Please? Please be a teacher. Teachers are the most admirable and important people in the world. You don’t have to do it forever, but if you’re in doubt about what to do, be an amazing teacher. Just for your twenties. Be a primary school teacher. Especially if you’re a bloke – we need male primary school teachers. Even if you’re not a Teacher, be a teacher. Share your ideas. Don’t take for granted your education. Rejoice in what you learn, and spray it.

7. Define Yourself By What You Love
I’ve found myself doing this thing a bit recently, where, if someone asks me what sort of music I like, I say “well I don’t listen to the radio because pop lyrics annoy me”. Or if someone asks me what food I like, I say “I think truffle oil is overused and slightly obnoxious”. And I see it all the time online, people whose idea of being part of a subculture is to hate Coldplay or football or feminists or the Liberal Party. We have tendency to define ourselves in opposition to stuff; as a comedian, I make a living out of it. But try to also express your passion for things you love. Be demonstrative and generous in your praise of those you admire. Send thank-you cards and give standing ovations. Be pro-stuff, not just anti-stuff.

8. Respect People With Less Power Than You.
I have, in the past, made important decisions about people I work with – agents and producers – based largely on how they treat wait staff in restaurants. I don’t care if you’re the most powerful cat in the room, I will judge you on how you treat the least powerful. So there.

9. Don’t Rush.
You don’t need to already know what you’re going to do with the rest of your life. I’m not saying sit around smoking cones all day, but also, don’t panic. Most people I know who were sure of their career path at 20 are having midlife crises now.

I said at the beginning of this ramble that life is meaningless. It was not a flippant assertion. I think it’s absurd: the idea of seeking “meaning” in the set of circumstances that happens to exist after 13.8 billion years worth of unguided events. Leave it to humans to think the universe has a purpose for them. However, I am no nihilist. I am not even a cynic. I am, actually, rather romantic. And here’s my idea of romance:

You will soon be dead. Life will sometimes seem long and tough and, god, it’s tiring. And you will sometimes be happy and sometimes sad. And then you’ll be
old. And then you’ll be dead.

There is only one sensible thing to do with this empty existence, and that is: fill it. Not fillet. Fill. It.

And in my opinion (until I change it), life is best filled by learning as much as you can about as much as you can, taking pride in whatever you’re doing, having compassion, sharing ideas, running(!), being enthusiastic. And then there’s love, and travel, and wine, and sex, and art, and kids, and giving, and mountain climbing … but you know all that stuff already.

It’s an incredibly exciting thing, this one, meaningless life of yours. Good luck.

 

Thank you for indulging me.”

Άμεση Δημοκρατία ή Δουλεία

Το πρώτο που πρέπει να συμβεί είναι η διασαφήνιση των όρων γιατί ο καθένας μας έχει έναν «Personal Jesus» όρων. Μεταφράζουμε το καθετί όπως καταλαβαίνουμε ή δεν καταλαβαίνουμε και όχι όπως είναι,το τι μας βολεύει είναι άσχετο στο πλαίσιο των ορισμών που έχει ήδη δοθεί. Επίσης είναι αφέλεια για τον οποιοδήποτε να βγάλει συμπεράσματα απο μερικές παραγράφους και όχι απο το συνολικό έργο ενός ανθρώπου.

Α:  η φυσικότητα της ελευθερίας και της ισότητας

Β: το αδύνατο της εφαρμογής της άμεσης δημοκρατίας

Γ: το μέγεθος των σύγχρονων κρατών

(*φυσικές ως οικουμενικές)

(*ipso facto adv (by that very fact) εκ των πραγμάτων, με καθαυτό το γεγονός, αυτόματα έκφρ.)

(*φαντασιακό: «Ας υπενθυμίσουμε την τρέχουσα έννοια του όρου φαντασιακός, η οποία προς το παρόν μας αρκεί : μιλούμε για φαντασιακό, όταν θέλουμε να μιλήσουμε κάτι το «επινοημένο»- είτε πρόκειται για «απόλυτη» επινόηση (μια ιστορία εξ ολοκλήρου φανταστική) ή για μια ολίσθηση , μία μετατόπιση νοήματος , όπου διαθέσιμα ήδη σύμβολα, επενδύονται με διαφορετικές απο τις κανονικές τους σημασίες. Και στις δύο περιπτώσεις, εξυπακούεται οτι το φαντασιακό χωρίζεται απο το πραγματικό, είτε για να πάρει τη θέση του είτε όχι.»)

«-Κυρίως, αυτό που δεν βλέπω, και που θα ήθελα να διασαφηνίσετε, είναι το γιατί απο τη στιγμή που η ελευθερία και η ισότητα γίνονται αντιληπτές ως φυσικές,αυτό θα καθιστούσε αδύνατο κάθε καθεστώς άμεσης δημοκρατίας. Στο σημείο αυτό ομολογώ οτι δεν βλέπω τι διασύνδεση. Πάρτε για παράδειγμα τους αποίκους της Νέας Αγγλίας ή τους κατοίκους μιας ελβετικής επαρχίας: αναγνωρίζονται όλοι αμοιβαίως ως ελεύθεροι και ίσοι και εφαρμόζουν ένα είδος άμεσης δημοκρατίας.

-Δεν είναι σύγχρονα Κράτη…

-Αλλά αυτό δεν έχει καμία σχέση με τον φυσικό χαρακτήρα της ελευθερίας.Είναι μια άλλη συζήτηση.Μου λέτε αρχικά οτι το Α συνεπάγεται το Β και σας ζητώ να μου το αποδείξετε,διότι δεν είμαι σύμφωνος.Και μου απαντάτε ότι το Β συνάγεται το Γ.Εδώ πρόκειται για μια τελείως διαφορετική ιστορία,ένα άλλο επιχείρημα που μου φαίνεται εξάλλου εξίσου αμφισβητήσιμο με την πρώτη σας πρόταση.Εν πάση περιπτώσει,οι νεότεροι χρόνοι μας προσφέρουν αρκετά παραδείγματα αυτοκυβέρνησης κοινοτήτων (…) ώστε να θεωρήσουμε εκ των πραγμάτων λανθασμένο το υποτιθέμενο ασυμβίβαστο ανάμεσα στην ιδέα της φυσικής για όλους ισότητας και ελευθερίας και στην ιδέα της άμεσης δημοκρατίας.(…)

Αφήνοντας κατά μέρος τις νομοτέλειες που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε μαρξιστικές,που περικλείουν ένα τεράστιο τμήμα αλήθειας αλλά δεν εξαντλούν το ζήτημα -στις σύγχρονες κοινωνίες,η οικονομική εξουσία είναι ipso facto πολιτική εξουσία,και επομένως απο αυτό το ίδιο γεγονός κάθε συζήτηση για τους λόγους για τους οποίους έχουν ή δεν έχουν καθεστώς άμεσης δημοκρατίας είναι αφελής-,νομίζω ότι η ουσία της ερμηνείας βασίζεται σε δύο στοιχεία.Κατά πρώτον υπάρχει το φαντασιακό του ορθολογισμού.(…)Σύμφωνα με αυτό υπάρχουν ειδικοί των πολιτικών πραγμάτων στους οποίους ο λαός μεταβιβάζει την εξουσία του και καταλήγει,όπως σας επισήμανα την προηγούμενη φορά,στην κοινότοπη και άμεση αντίφαση των υποτιθέμενων σύγχρονων δημοκρατικών συστημάτων: κάθε πέντε χρόνια ζητούν απο αυτό το λαό που δεν είναι σε θέση να κρίνει (και απο τον οποίο εξάλλου αφαιρούν κάθε μέσο κρίσης) να αποφασίσει ποιοι είναι οι καλύτεροι ειδικοί των δημόσιων πραγμάτων.»

Το απόσπασμα ανήκει στον Β’ Τόμο της «Ελληνικής Ιδιαιτερότητας» που προσωπικά το βλέπω ως «Ανθρώπινη Ιδιαιτερότητα» γιατί οι περισσότεροι διαβάζοντας μόνο τον τίτλο ίσως νιώσουν υπερήφανοι για κάποιον φαινομενικό λόγο.Άλλωστε απο απλά ζώα,γίναμε ζώα της προκατάληψης,κι όπως είπε κάποτε,η σκέψη δεν είναι η ικανότητα να χτίζουμε Παρθενώνες.
Οι τρείς τόμοι της «Ελληνικής Ιδιαιτερότητας» ανήκουν στις εκδόσεις Κριτική.

Ερασιτέχνες

Θυμάσαι την παιδική σου ηλικία?
Ναί.
Τι θυμάσαι απο αυτήν?

Την ευτυχία. Την γνησιότητα αυτής. Αν υπάρχει κάτι αυθεντικό στην ζωή μου, ήταν εκείνη η ευτυχία. Ανεξέλεγκτη, το μοίρασμα του εαυτού σου με τους άλλους.
Ξέρεις γιατί συμβαίνει?
Γιατί είσαι, κι ότι κάνεις κι αισθάνεσαι κατ’ επέκταση, ανέμελος. Ανεμελιά είναι αυτό που αναπνέεις κι εκπνέεις.
Θυμάσαι οτι υπάρχεις εσύ και οι άλλοι, όλοι μαζί. Τίποτα άλλο. Εξερευνάς, μαθαίνεις.
Δεν υπάρχει ιδεαλισμός. Κυριολεκτικά. Ο ένας προσφέρει στον άλλο ευτυχία.

Μετά μαθαίνεις τις έννοιες των ενηλίκων. Ανταλλάγματα. Γιατί? Αρχίζει η κάθοδος, η είσοδος στον κόσμο των,χε χε, ενήλικων.
Ξέρεις γιατί σκέφτονται τόσο πολύ οι ενήλικοι? Όχι επειδή το έχουν – ας το χρησιμοποιήσουν. Σκέφτονται επειδή είναι ανίκανοι να ζούν και να μοιράζονται.
Δεν μπορούν να ελέγξουν ή να διανοηθούν πως έχουν την ικανότητα να σκέφτονται πια και θα πρέπει να πράττουν ως ζώα. Δεν μπορούν να τα ταιριάξουν.
Οπότε σκέφτονται, νόμους, θρησκείες, παραδόσεις, κι άλλους νόμους. Η ευτυχία δεν βγάζει νόημα πια, πρέπει να αρχίζεις να πετσοκόβεις τα πάντα.
Αυτό το παραλήρημα λέγεται ενηλικίωση. Πρέπει, πια, να ελέγχεις και να κατακτάς τα πάντα.
Πριν μοιραζόσουν τα πάντα, τώρα σου ανήκουν όλα.
Κι έτσι ότι ήταν κάποτε όμορφο, πράσινο κι ελεύθερο, τώρα έγινε τσιμέντο, καπνός και στάχτη και παντού βλέπεις κελιά.

Θυμάμαι.
Πως πάντα αναρωτιόμουν, γιατί ένα παιδί ενοχλεί κάποιο άλλο. Γιατί συνεχίζει ενώ βλέπει το άλλο να ενοχλείτε, να νιώθει άσχημα? Μα γιατί μπορεί.
Το θέμα δεν είναι να τον σταματήσει κάποιος, να του πεί το «σωστό», αλλά μάλλον, γιατί του έμαθαν να κοιτάει μονάχα τον εαυτό του?
Είναι εγωκεντρισμός δηλαδή, που προέρχεται απο κάποιον/ους που του έμαθαν να είναι μανιοεγωκεντρικός?
Δεν είναι έτσι? Η ευτυχία έχει δύο κατευθύνσεις, δεν είναι? Όταν κάτι το απολαμβάνεις μόνο εσύ τι νόημα έχει?
Αν υποθέσουμε (ναί, μια υποθετική ερώτηση!), οτι ζείς μόνος σε ένα νησί, μπορείς να πάρεις μαζί σου αυτό το συναίσθημα? Έχει νόημα? Τι έχει, αν δεν το μοιράζεσαι με όλους?

Η ευτυχία ξεκινάει εκείνη την εποχή που δεν έχω καμία ανάμνηση για αυτήν. Περίεργο δεν είναι? Κρατάει μέχρι την στιγμή που αρχίζω να θυμάμαι έντονα.
Γιατί με ταρακούνησαν οι υποχρεώσεις μου. Δεν τις γνώριζα έως τότε. Δεν έβλεπα σύνορα, γραμμές στα σύννεφα, χρώματα στα πρόσωπα. Όλα, ήταν, όμορφα.
Ξαφνικά, το χάος της ενηλικίωσης. Όλα, σε διατάζουν, πρέπει να μπούνε σε τάξη νεαρέ. Εισαγωγή στην θλίψη και τις εμμονές.

Και γιατί μας χρειάζονται οι υποχρεώσεις?
Μα για να έχουμε κάποιον σκοπό. Δίνει νόημα στην ζωή μας.
Πριν δεν είχε? Κι απο που προερχόταν αυτό που είπες «ευτυχία»?
Αντίθετα η γνωριμία με την δυστυχία φαίνεται πως ήρθε όχι όταν μεγάλωσες αλλά όταν σου σύστησαν τις υποχρεώσεις.
Αξίζει όμως δεν είναι? Πεθαίνουμε τόσο άδειοι απο συναισθήματα, γεμάτοι -ακόμα και στον θάνατο- με υποχρεώσεις.
Γιατί χρειάζονται πάλι?
Είναι ένα παιχνίδι. Μαθαίνεις να κερδίζεις. Γιατί να κερδίσω, καλά δεν περνάγαμε?
Τώρα έχει νόημα όμως.
Και η ευτυχία δεν είχε?
Δεν αντέχεται. Έχεις δεί κανένα ζώο να γελάει όλη την ώρα? Όλο υποχρεώσεις είναι.

Τώρα μεγάλωσες. Μπορείς να αναλύσεις. Τι έμαθες?
Να διαιρώ και να κατακτώ, να κερδίζω, να επιβάλω, να αποκτώ. Να σκέφτομαι κερδοσκοπικά, καιροσκοπικά, να δημιουργώ δικαιολογίες για τον εαυτούλη μου.
Γίνεσαι επαγγελματίας όμως. Αποκτάς ταυτότητα, δεν είναι? Είσαι κάποιος.
Πριν? Ήμουν ένα τίποτα? Περίεργο πράμα η ευτυχία λοιπόν. Σπίτι της το τίποτα.

Τι απέγιναν οι εραστές?
Όλα έγιναν λατρείες κι εμμονές. Ξένα σώματα, μεταλλικά και άχρωμα, άοσμα κι απόκοσμα βαμμένα μιζέρια και πολιτισμό.
Τι συνέβη στην τέχνη της ζωής και της χαράς?
Ενηλικιώθηκε, έγινε επαγγελματίας εγκληματίας. Κόστος και υποταγή, όλα απέκτησαν όνομα, τίτλο κάλους και δέους.
Συναισθήματα σε τιμές ευκαιρίας.

Τώρα που βρήκες το νόημα της ζωής δεν χρειάζεται να ζείς.
Ο μόνος λόγος για να μιλήσεις, είναι για να πείσεις. Για να κερδίσεις. Κι όλα είναι χαμένα, απο τότε που ενηλικιώθηκες.
Απο όλα τα χρώματα του φάσματος διάλεξες το άσπρο και το μαύρο για οδηγό και συνοδηγό.

Ρέκβιεμ για μια Επανάσταση

Σκέφτηκα να φλυαρήσω πάλι, με πιάνει όταν πέφτω για ύπνο.

Ακατάπαυστες σκέψεις εξορμούν ξαφνικά. Που ήταν κρυμμένες. Και τι περίμεναν αναρωτιέμαι? Ποιός τις κρατάει εκεί μέσα και τις απελευθερώνει τις λιγότερο βολικές ώρες? Καταραμένη σκέψη, πόσο ενοχλητική. Ακόμα ένα θηλυκό που όσο το γνωρίζεις τόσο πιο πολύ το λατρεύεις, όσο ασχολείσαι μαζί του κατανοείς οτι δεν υπάρχει βαρεμάρα. Αυτό είναι η αμβροσία.

Τι είναι η επανάσταση? Ένας ελεύθερος άνθρωπος δεν χρειάζεται να επαναστατήσει. Προφανώς, είναι ελεύθερος. Αυτός που επαναστατεί ή είναι πνευματικά σκλαβωμένος (ψυχικά) ή σωματικά. Άρα επαναστατεί για να διώξει τον ζυγό, συνειδησιακά ή σωματικά. Για να θεωρηθεί επιτυχημένη και να χαρακτηριστεί ορθά ως «επανάσταση» πρέπει το ακόλουθο αυτής να είναι η ελευθερία.

Αν η συνέχειά της είναι μια άλλη ιδεολογία ή ένας άλλος άρχων, τότε δεν νοείται ως ελευθερία κι άρα επανάσταση. Οι αγώνες συμβαίνουν ως αποτέλεσμα μιας σκλαβιάς. Ζητάμε δικαιώματα. Σημαίνει πως μας τα έχουν αφαιρέσει. Γεννιόμαστε ως σκλάβοι ή ως ελεύθεροι? Για να υπάρχουμε μέσα σε μια ανθρώπινη κοινωνία πρέπει να υποστούμε τους νόμους που άλλοι, δίχως την δική μας συμβολή, τοποθέτησαν?

Αν γεννιόμαστε ελεύθεροι έχουμε δικαίωμα στα πάντα, είμαστε ικανοί κριτικής σκέψης. Κριτική σκέψη δεν σημαίνει τίποτα περισσότερο απο την ικανότητα του εγκεφάλου να σκέφτεται δίχως παρεμβολές, μόνος του. Ένας ήρεμος παρατηρητής που βάζει τα υπαρκτά γεγονότα κάτω δίχως να γίνεται αποστειρωμένος και μονοδιάστατος. Βλέποντας όσο περισσότερες παραμέτρους είναι δυνατό και μένοντας πάντα ανοικτός. Αν γεννιόμαστε ως σκλάβοι τότε ο Ρουσσώ τοποθετήθηκε ιδανικά στο θέμα λέγοντας πως ο σκλάβος δεν είναι ικανός να δεί τις αλυσίδες του. Ακόμα χειρότερα είναι πιο σκλαβωμένος αυτός που νομίζει οτι είναι ελεύθερος. Αυτό που συμβαίνει γενικά είναι να αντικαθιστούμε μια ιδεολογία για μια άλλη και αυτό δεν είναι επανάσταση μήτε ελευθερία. Επίσης συνήθως μια «επανάσταση» συμβαίνει εντελώς τυχαία, ιστορικά μιλώντας. Κι αυτό σημαίνει οτι ανήκουμε στο κομμάτι οτι μέσα σε μια ανθρώπινη κοινωνία γεννιόμαστε σκλάβοι. Μετά γνωρίζοντας το θαυμαστό κόσμο μας νομίζουμε πως είμαστε ελεύθεροι άνθρωποι, με δικαιώματα κι επιλογές. Κι εδώ μπαίνουμε στο επόμενο κομμάτι, το ακόμα χειρότερο, νομίζουμε πως είμαστε ελεύθεροι.

Εδώ σίγουρα «μεγάλοι» άντρες έχουν τοποθετηθεί επι του θέματος, φιλοσοφικά και ψυχικά κι έχει καλυφθεί. Πάντα υπο περιορισμένο πρίσμα όμως. Κάθε άνθρωπος που γεννιέται μέσα σε μια κοινωνία θεωρεί ώς λογικό το υπόβαθρό της. Δεν μπορεί να δεί κάτι άλλο. Κάτι διαφορετικό φαίνεται ή παρουσιάζεται ως καταστροφικό για την κοινωνία του.

Προσπαθούσα να σκεφτώ πως όλα ξεκίνησαν, ήμασταν 500 εκατομμύρια (λόγου χάριν) και τώρα κοντά 7,5 δισεκατομμύρια πληθυσμός. Οφείλετε στην Βιομηχανική επανάσταση? Δεν μπορεί να ονομάζεται «επανάσταση», ‘έκρηξη» θα έλεγα είναι πιο σωστό.

Που οφείλετε η Βιομηχανική έκρηξη? «Εδώ έχει κέρδος, μπορούμε να κερδίσουμε πολλά απο αυτό», μπορεί να ήταν μια σκέψη. Η εφαρμογή της επιστήμης σε τεχνολογία. Τα βήματα, που είναι και το ορθολογικό τόσο εξελεγκτικά όσο και επιστημονικά, η τεχνολογία το κάνει άλματα. Δεν γνωρίζουμε έως τώρα μωρά να κάνουν άλματα όμως. Η επιστήμη πάλι, δεν ήταν τίποτα περισσότερο απο φιλοσόφους που ήθελαν να μάθουν για τον κόσμο που ζούνε με χειροπιαστές αποδείξεις. Αν δεν κάναμε τεχνολογικά άλματα για χάριν της ευκολίας, όπως αρεσκόμαστε να λέμε, θα συνεχίζαμε να υπάρχουμε ως είδος? Υποθέτω πως ναί. Οπότε γιατί χρειαζόμαστε πυρηνικούς αντιδραστήρες (για π.χ.)? Όχι για θέσεις εργασίας φυσικά. Ενέργεια, ευκολίες. Και οι ευκολίες τι διδάσκουν ένα κριτικό μυαλό? Είχαμε δυσκολίες πριν απο αυτή την έκρηξη με την επιβίωσή μας? Οι δυσκολίες που έχουμε ως είδος είναι πάντα συνύπαρξης με τους άλλους ανθρώπους κι όχι με την φύση ή τα ζώα αν παρατηρήσετε.

Απο την στιγμή που ο άνθρωπος επαναστάτησε κι έμαθε να σκέφτεται βγήκε εκτός φύσης. Απο την στιγμή της Βιομηχανικής έκρηξης βγήκε κι εκτός φυσικότητας. Η Βιομηχανική έκρηξη είναι αποτέλεσμα του κέρδους, αυτό που ονομάζουμε Καπιταλισμός. Δεν είμαστε σε αναζήτηση ευτυχίας αλλά ευκολίας. Η ευτυχία βέβαια επίσης δεν είναι ένας σκοπός ή μια αναζήτηση, ξεκινάει με την γέννηση για ένα ελεύθερο όν. «Όλοι δεσμευόμαστε απο τους κανόνες της φύσης»?. Προφανώς απάντησα πριν. Επίσης ποιός κρίνει τι είναι κανόνας της φύσης? Ο «νόμος της ζούγκλας?» Δεν τον γνωρίζουν ούτε τα ζώα, απλά επιβιώνουν κι αναπαράγονται λόγω ενστίκτου. Μπορούμε να πούμε οτι ο άνθρωπος έχει απολέσει το ένστικτο απο την στιγμή που έμαθε να σκέφτεται, να ερευνά, να δημιουργεί ορισμούς? Ή προσπαθεί να βρεί ή να ενώσει το ένστικτο με την λογική? Μήπως είναι ένας διαρκής πόλεμος μέσα του?

Ο άνθρωπος είναι πλέον εκτός της λεγόμενης τροφικής αλυσίδας της φύσης. Είναι το μόνο όν που κάνει σέξ εκτός αναπαραγωγής. Η αναπαραγωγή του είδους έγινε, μετά την επανάσταση της σκέψης, μια εμμονή και απόλαυση. Προσπαθεί να δώσει ορισμούς για τα πάντα, όχι τόσο για να τα κατανοήσει άλλα για να έχει την αίσθηση οτι κυριαρχεί επάνω σε αυτά. Αυτό πάλι συμβαίνει απο κάποια ανήσυχα πνεύματα (όχι η απολυτοποίηση των ορισμών και συμπερασμάτων) συνήθως που θέλουν να εξερευνούν, που δεν μένουν ήσυχοι. Άλλωστε ή ήσυχοι θα είμαστε ή ελεύθεροι. Οι υπόλοιποι αποδέχονται τις διαπιστώσεις των φιλοσόφων ή επιστημόνων, δεν έκαναν το δικό τους φιλοσοφικό ταξίδι, ώστε να μάθει η σκέψη τους να δουλεύει μόνη της, δίχως πατερίτσες. Είναι πολύ απασχολημένοι με τις υποχρεώσεις που επιβάλλονται απο το κοινωνικό σύστημα. «Μια κοινωνία ανθρώπων πρέπει να έχει τάξη και οργάνωση», να ορίζεται απο απόλυτους νόμους ώστε να περιορίζεται η σκέψη και να αυξάνεται η κατανάλωση υλικών «αγαθών». Το σύμπαν σίγουρα κατανοεί την ανάγκη μας για τάξη και κάποια στιγμή θα σταματήσει να εξελίσσεται και θα αρχίσει και αυτό να γράφει νόμους και να σκέφτεται λογικά.

Όλοι έχουμε, μια απάντηση κι ένα επιχείρημα πάντα έτοιμο. Το γλωσσικό μας ανοσοποιητικό σύστημα που πρέπει να συνεχίσει να μας παρέχει την ψευδαίσθηση της ασφάλειας της ανωτερότητας ως είδος οτι όλα τα κάνουμε σωστά, ορθά και δίκαια όσο άδικα και αν είναι. Σκεφτόμαστε με όρους «σωστό/λάθος»,»δίκαιο/άδικο», ορισμοί που εμείς δημιουργήσαμε και θεωρούμε ως απόλυτους και δεδομένους. Ίσως θα έπρεπε να αλλάξουμε αυτούς τους ορισμούς σε «κατανοώ/δεν κατανοώ»,»καταλαβαίνω/δεν καταλαβαίνω» κι ίσως δούμε μια αλλαγή αντίληψης της πραγματικότητας.

Η «αλλαγή» είναι πάντα το αγκάθι στα πλευρά της παράδοσης και της στασιμότητας, της ευκολίας και του παροξυσμού. Ο άνθρωπος θα μάθει να σκέφτεται λογικά όταν απελευθερωθεί απο τα δεσμά των ιδεολογιών, φιλοσοφικών, θρησκευτικών, επιστημονικών ακόμα. Παρατηρώντας μαθαίνεις οτι όλα εξελίσσονται, δεν είναι λογικό να φτιάχνεις στάσιμα πράματα, πολύ περισσότερο ανύπαρκτες έννοιες και ορισμούς που απλά εξυπηρετούν το καθαρά υλιστικό προσωπικό όφελος. Επίσης κατανοείς οτι η εξέλιξη δεν μπορεί να υπάρχει δίχως συμβίωση. Δεν αφαιρείς κάτι επειδή σε βολεύει προσωπικά εσένα. Δεν πρέπει να κατανοήσεις, απλά κατανοείς παρατηρώντας μόνος σου και συμμετέχοντας συλλογικά, μοιραζόμενος.

Το πρόβλημα ξεκίνησε με την επανάσταση της σκέψης και «διορθώθηκε» απο την τυποποίησή της. Όταν οι άνθρωποι άρχισαν να αποδέχονται όσα τους έλεγαν οι «ανώτεροι», όταν θέλησαν να σταματήσουν, να ριζώσουν κάπου αντί να εξελιχτούν, αντί να συνεχίζουν. Ένας μαρασμός της σκέψης διαιωνίζεται μέσα στις πόλεις με την δημιουργία ιδεολογιών, απόλυτες θέσεις και απόψεις είναι τα πυρομαχικά. Ένας εξευγενισμένος πόλεμος πλέον παντού. Δεν ανταλλάσσονται απόψεις για την εξέλιξη αλλά για την επιβολή αυτών πάνω στις άλλες. 

Ο χρόνος δεν τρέχει, ο άνθρωπος τρέχει. Δίχως να κατανοεί προς τα που. Νομίζει οτι γνωρίζει, οτι κατέχει και διαφεντεύει. Ακόμα και ο όρος «αγάπη» επιβάλλεται ή κατακτάται. Κάτι που πρέπει να γίνει, κι έτσι παντρευόμαστε. Αυτό που πρέπει, δεν χρειάζεται. Κι ότι δεν χρειάζεται, είναι ελευθερία.

Παρακαλώ, παρανοείστε ελεύθερα. Πρέπει να είναι ελεύθερα πάντα. Η ελευθερία δεσμεύεται απο την σκέψη μας.