Στην Χώρα Των Θυμάτων

Σε μια αμερικάνικη σειρά ονόματι «Newsroom» παρουσιάζεται το κίνημα Occupy Wall Street σαν μια γραφική προσπάθεια μιας μειονότητας που δεν γνωρίζουν τι θέλουν και πως να το ζητήσουν, που επειδή δεν έχουν αρχηγό/πρόεδρο δεν μπορούν να εκδηλώσουν συγκεκρικένα αιτήματα και οτι μιλάνε και εναντιώνονται αόριστα κατά του συστήματος που εμφανώς είναι δυσλειτουργικό . Τους απομονώνει και κατακρίνει με τον πιο δημαγωγικό τρόπο περιγράφοντάς τους με τον γνωστό δημοσιογραφικό-ρητορικό λόγο, μήν αφήνοντας περιθώρια παρερμηνείας ή εναλλακτικής για το τι είναι.

Σαν απάντηση, εν μέρει, η δημοσιογράφος Abby Martin είχε πεί πως όλα είναι χάλια στο σύστημα. Άρα πως να έχεις ένα συγκεκριμένο μόνο αίτημα. Οδύρεσαι για όλη την κοινωνική διαστροφή του συστήματος. Μετά απο πολλά χρόνια κρίσης και καταπίεσης συνηθίζουμε ενοχλητικά αυτό το κατρακύλισμα και το τρελό, το απάνθρωπο, το βίαιο, μας φαίνονται ως κάτι λογικό σε αυτή την σουρεαλιστική κοινωνία στην χώρα των θυμάτων.

Πρέπει κάτι να ταξινομηθεί και όταν αυτό συμβεί χρειάζεται κάποιον αρχηγό/βασιλιά/πρόεδρο. Ακριβώς όπως μια κοινωνία πιθήκων. Έναν, που θα μιλάει για όλους τους άλλους χωρίς να γνωρίζει τις ανάγκες τους ή να τον ενδιαφέρουν ουσιαστικά. Έτσι λειτουργεί το σύστημα και δεν θα σταματήσει καθώς αυτή η συνήθεια έχει κάνει τους υποτακτικούς να το στηρίζουν σθεναρά πλέον. Ο φόβος είναι η ελευθερία, διότι εκεί αναλαμβάνεις τις ευθύνες σου, πρέπει να σκέφτεσαι και όχι να αναπαράγεις μόνο, πρέπει να μάθεις να συζητάς και όχι να ρητορεύεις, να μοιράζεσαι τις ιδέες σου και όχι να τις πουλάς, να αποκτήσεις κατανόηση για τον άλλον και όχι μόνο για τον εαυτό σου.

Έτσι, το απλό και αυτονόητο πρέπει να κατηγοριοποιηθεί και αυτό. Μια ταμπέλα? Ευχαρίστως, ορίστε..»Αναρχία». Υποθέτω παίζει ρόλο για το πως ερμηνεύουμε κάτι, όλο το εύρος της ζωής και ανάπτυξής μας. Απο την δική μου οπτική η Αναρχία σίγουρα ήταν μια ιδέα παρόμοια με την Δημοκρατία και συνυπήρξαν σε ένα βαθμό. Ειδικά το γεγονός πως η φιλία ήταν πιο σημαντική των γραπτών νόμων στην Αρχαία Ελλάδα. Αυτό το είδος Δημοκρατίας της Εκκλησίας του Δήμου όπου όλοι αντάλλαζαν απόψεις, χρειάζεται όλα τα παραπάνω. Το πείραμα απέτυχε φυσικά όπως γνωρίζουμε, ποτέ όμως δεν ξαναδοκιμάστηκε σε αυτό το βάθος. Στην επιστήμη, μια φορά δεν είναι τίποτα. Για να επιβεβαιωθεί κάτι θα εξεταστεί μεθοδικά και άναρχα και με κάθε δυνατή οπτική. Όμοια και η επιστίμη με την φιλοσοφία δεν θα έπρεπε να διαχωρίζονται. Πολύ περισσότερο να λογίζονται ως εχθροί αν και κατανοώ την ανάγκη για αυτό ώστε να επαγγλεματοποιηθούν για το βιομηχανικό σύμπλεγμα. Οπότε το προσπερνάω χωρίς περισσότερη ανάλυση εδώ.

Αυτό που λένε «cherry pick», το να επιλέγουμε αυτό που μας αρέσει απο οτιδήποτε, λίγο απο εδώ λίγο απο εκεί λίγο απο ότι μας ικανοποιεί, συμβαίνει όχι μόνο στην θρησκεία αλλά γενικότερα σε κάθε ιδεολογία. Πρέπει να αποκτήσουμε μια ταυτότητα ως άνθρωποι, πρέπει να έχουμε διακριτικά ως προς το τι είμαστε. Όταν ξέρουμε τι είναι κάτι δεν το φοβόμαστε. Δεν μας ενοχλεί ο πόνος, ο φόβος μας ενοχλεί. Ειδικά ο φόβος του αγνώστου. Αν μή τι άλλο ο Καπιταλισμός κατάφερε ακριβώς αυτό. Να βάλει ταμπέλες στα πάντα, να βάλει προς πώληση τα πάντα. Αυτό είναι ελεεύθερη αγορά. Αυτό που δεν είπαν, είναι πως πρέπει να έχεις λεφτά και κερδίζει μόνο εκείνος με την υψηλότερη προσφορά (bid). Οπότε οριοθετείται η ελευθερία. Οριοθετείται η ελευθερία? Μόνο κάτω απο ένα ηθικό πρίσμα, κάτω απο το πρίσμα της κριτικής σκέψης που στα φιλοσοφικά πλαίσια επιβάλλεται να σκέφτεσαι κριτικά. Απόλυτα ελεύθερα για τα πάντα, δίχως φόβο. Πρέπει να καταδυθείς, να αναζητήσεις τις ρίζες των πραγμάτων και όχι να υιοθετείς ιδέες επειδή βολεύουν μια προκειμένη περίπτωση.

Η ομορφιά της ελευθερίας φοβίζει νομίζω. Η ομορφιά φοβίζει γενικότερα, το καλαίσθητο. Άλλωστε η αντίληψή μας περι καλαίσθητου διαμορφώνεται απο περιοδικά μόδας που το μόνο που δείχνουν είναι τεχνητές μάσκες και τετραγωνσιμένα λαμπερά κελιά. Εγώ πάλι τα πιο όμορφα και λειτουργικά/πρακτικά σπίτια που έχω δεί, είναι χτισμένα απο λάσπη κι άχυρο. Το μοτίβο εμφανές καθώς αρχίζουμε να αναλύουμε τις μόδες. Ειδικά στο πέρασμα της ιστορίας μας ως κοινωνίας!  Εδώ είναι η παγίδα όμως. Λατρεύουμε την ρουτίνα για την ασφάλεια που προσφέρει. Μετά απο μια ολόκληρη εφηβεία στην καταπίεση θέλεις να έχεις και τις ανατρεπτικές σου εμπειρίες, να τις εξιστορείς στο μέλλον σαν μια επαναστατική και αυτόβουλη πράξη που δείχνει οτι έκανες οτι μπορούσες, το καθήκον σου. Αυτές οι μικρές σφαίρες, οι έτοιμες πακεταρισμένες ιδεολογίες είναι η βαλβίδα εκτόνωσης. ακόμα δεν έχουμε αναλύσει ως κοινωνία τι είναι φυσικό και τι όχι. Όχι, δεν το έκανε ο Αριστοτέλης για εμάς, δεν το έκανε κανενας επιστήμονας για εμάς. Εμείς πρέπει να το κάνουμε για εμάς και μετά να ανταλλάξουμε ιδέες. Είναι το ίδιο η επανάσταση και η εξέλιξη? Evolution or Revolution? Δε νομίζω οτι μπορούμε να πούμε πως η φυσική εξέλιξη περιλαμβάνει κάποια μορφή επανάστασης. Και η επανάσταση γιατί να θεωρείται ως φυσική εξέλιξη?

Κάθεσαι και διαβάζεις ή βλέπεις τον Κέν Ρόμπινσον να μιλάει για το εκπαιδευτικό σύστημα και κουνάς καταφατικά το κεφάλι και σκέφτεσαι οτι μπορεί να πάνε καλύτερα τα πράγματα και γεμίζεις ελπίδα ξανά. Διαβάζεις και διαβάζεις και σκέφτεσαι οτι ένα πτυχίο ίσως σε βοηθούσε περισσότερο σε αυτό το παραπέτασμα κοινωνίας και πολιτισμού. Προσωπική ανάπτυξη είναι τα «like» και το φούσκωμα στο πορτοφόλι όμως. Ερεύως διαδεδομένα και ασταμάτητα σε μια κουλτούρα που οι τάξεις πολεμάνε για επιβίωση και μέσα στις τάξεις ο ένας τον άλλον. Σίγουρα δεν υπάρχει φιλία πέρα απο το επιφανειακό επίπεδο. Το ίδιο επίπεδο στο οποίο αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας. Μάθαμε να τα αναθέτουμε όλα σε άλλους. Δεν είναι τυχαίο που σταδιακά το αντιπροσωπευτικό σύστημα έγινε η κορωνίδα μιας πολιτισμένης κοινωνίας. Εξίσου τυχαίο δεν είναι, αλλά αποτέλεσμα αυτού τα όσα συμβαίνουν μέσα σε αυτή. Που δεν είναι τίποτα λιγότερο απο βαρβαρότητες.

Πως να αντισταθμίσεις την λογική, πως να ισορροπήσεις σε έναν ανισόρροπο κόσμο. Όπου η απανθρωπιά ονομάστηκε οικονομία, όπου το να πουλάς και να αγοράζεις έχει την έννοια της αγάπης? Οι πληροφορίες αυξάνονται και δεν έχουμε μάθει να τις επεξεργαζόμαστε. Δεν έχουμε μάθει να συνδέουμε τις τελείες, να βρίσκουμε λύσεις ανθρώπινες και για όλους. Είμαστε αυστηρά εγωκεντρικοί. Και με την έννοια που δεν περιλαμβάνει την εσωτερική αναζήτηση, του, γνώθι σεαυτόν. Τώρα αφήνουμε τα πάντα στην τεχνολογία. Αυτή θα τα κάνει καλά. Το μόνο που συμβαίνει είναι να απομονώμαστε περισσότερο. Αποξενώνουμε συνεχώς όλο και πιο πολύ ο ένας τον άλλον. Υποπτευόμαστε ο ένας τον άλλον. Κρατάμε αποστάσεις ο ένας απο τον άλλον. Ιδιωτεύουμε για χάρην της, κοινωνικής μας εξέλιξης. Αρχαιοελληνικά, ιδιώτης=idiot. Καμία σύμπτωση. Η σημασία της φιλίας!

Το οτι η βία σε σχέση με τον Μεσαίωνα έχει μειωθεί, δεν είναι παρήγορο, είναι λογικό. Δεν σημαίνει όμως οτι τα πράγματα σε κοινωνικό και λειτουργικό επίπεδο είναι καλύτερα. Τα στατιστικά είναι εκεί έξω και δεν είναι ενός είδους μόνο. Πάντα κάνουμε αναφορά σε ένα είδος στατιστικών για να αναλύσουμε κάτι. Για να αποκτήσουμε μια κατανόηση των γεγονότων χρειαζόμαστε ευρύτερη κλίμακα στατιστικών και δημογραφικών. Παρασυρόμαστε πολύ εύκολα απο τις αυθεντίες του χώρου. Η εγκυρότητα που επίσης προσφέρει μια ασφάλεια, θυμάσαι?

Οπότε επιστρέφουμε στην εκπαίδευση και πόσο σημαντικό ρόλο παίζει στην ζωή ενός ανθρώπου, ειδικά στην ζωή ενός νέου ανθρώπου. Ουσιαστικά αυτή την στιγμή η εκπαίδευση έχει ως μοναδικό σκοπό να κατευθύνει. Θε έπρεπε να κατευθύνει? Ο κάθε άνθρωπος δεν έχει διαφορετικές ιδιότητες? Αν μη τι άλλο, ο κάθε άνθρωπος πρέπει να τις αναγνωρίσει (εγώ ακόμα δεν γνωρίζω τις δικές μου) και μετά να δηλώσει που χρειάζεται βοήθεια να τις εξελίξει και όχι το σύστημα να του υποβάλει έναν περιορισμένο χάρτη επαγγελμάτων. Και τι είναι το επάγγελμα? (…) Γι’αυτό οι περισσότεροι άνθρωποι καταλήγουν να μισούν εσωτερικά τους εαυτούς τους. Και πως να προσφέρεις αγάπη όταν είσαι γεμάτος θυμό και μίσος? Έτσι πάντα ζητάμε απο κάποιον άλλον να μας ντατέψει, να μας προσφέρει όσα μας λείπουν επειδή…τα αναθέσαμε σε κάποιον άλλον. Ο φαύλος κύκλος στην πράξη.